II Liceum Ogólnokształcące

"Naszym obowiązkiem jest uczcić i przypomnieć jednego z najwybitniejszych w polskich dziejach poetę" - brzmi zapis, który znalazł się w Sejmowej Uchwale z 9 stycznia, ogłaszającej rok 2009 "Rokiem Juliusza Słowackiego".

Juliusz Słowacki urodził się 4 września 1809 roku w Krzemieńcu, a zmarł 3 kwietnia 1849 roku w Paryżu. W tym roku przypada 200 rocznica urodzin i 160 rocznica śmierci Wielkiego Wieszcza.

W dalszej części uchwały czytamy: "Niech Rok Słowackiego stanie się okazją do przypomnienia zasług, twórczości i postaci wielkiego polskiego twórcy romantycznego, jednego z tych, którym Polska zawdzięcza przetrwanie duchowe i narodowe pod zaborami. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza rok 2009 Rokiem Juliusza Słowackiego". W związku z tym przedsięwzięciem opracowałam program wycieczki edukacyjnej na Podole szlakiem "małej ojczyzny" Juliusza Słowackiego, którą jest Krzemieniec, miejsce urodzin poety, a także szlakiem bohaterów Trylogii Henryka Sienkiewicza.

Znajomość historii, literatury i kultury to nie tylko wiedza książkowa i szeroko pojęte krajoznawstwo, a przede wszystkim jest to poznanie miejsc, które związane są z dziejami ojczyźnianymi, z historią naszego narodu. Wycieczka edukacyjna do Lwowa i na Podole wiązała się z odwiedzeniem miejsc i obiektów, gdzie ciągle są nasze serca i nasze dziedzictwo. Podróż ta nie miała charakteru monotematycznego. Jej program wieloaspektowy stanowił atrakcyjny walor w dziedzinie edukacji.

Organizacja wycieczki wymagała starannego przygotowania. Wszyscy uczestnicy podróży edukacyjnej otrzymali tematy do opracowania, aby zaprezentować je podczas zwiedzania wyznaczonych miejsc, wchodząc w rolę przewodnika. Każdy uczeń za prezentację wyznaczonego obiektu bądź osoby związanej z odwiedzanym miejscem otrzymał ocenę. Były to tematy historyczne i literackie, np. "Historia Cmentarza Orląt Lwowskich", "Pisarze, malarze i poeci na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie", "Lwów w poezji poetów polskich", "Krzemieniec - miasto Juliusza Słowackiego", "Krzemieniec w liryce Juliusza Słowackiego", "Zbaraż - historia twierdzy, odbicie w Trylogii Henryka Sienkiewicza", "Kamieniec Podolski - historia twierdzy, odbicie w Trylogii Henryka Sienkiewicza", "Okopy Świętej Trójcy - historia twierdzy, odbicie w Nie - Boskiej komedii Z. Krasińskiego", "Związek M. Konopnickiej, G. Zapolskiej, W. Bełzy i L. Staffa ze Lwowem", "Chocim - historia twierdzy, odbicie w literaturze". Po przyjeździe z wycieczki zajęcia nie skończą się wraz z powrotem do domu. Przeżycia wyniesione z tych doświadczeń będą trwać nadal. Formą podsumowania, wniosków i refleksji płynących z odwiedzania miejsc historyczno - kulturowych związanych z naszą ojczyzną będą rozmaite wypracowania literackie i prace graficzne.

Wycieczka historyczno - literacka szlakiem dzieciństwa Juliusza Słowackiego, w Roku Juliusza Słowackiego, oraz trasą bohaterów Trylogii Sienkiewicza tworzyła klimat sprzyjający edukacji humanistycznej, miała charakter interdyscyplinarny, uwzględniała wątki historyczne, kulturowe, literackie, patriotyczne i geograficzne.

W programie tej wycieczki uwzględniono miejsca, które wymienia Ministerialny Program Wycieczek Edukacyjnych dla dzieci i młodzieży : "Podróże historyczno - kulturowe w czasie i przestrzeni". W dziale : "Pod znakiem Orła i Pogoni. Jagiellońska idea Rzeczypospolitej Narodów"oraz w dziale "Rzeczpospolita przedmurzem chrześcijańskiej Europy" wymienione są miejscowości, które zwiedzaliśmy podczas naszej wycieczki.

Pierwszym punktem programu był Lwów, którego liczne zabytki tworzą niepowtarzalną charakterystykę miasta, będącego korelacją kultur : polskiej, ruskiej, ormiańskiej i żydowskiej. W tym przepięknym mieście zwiedzaliśmy Starówkę, Katedrę Polską, Katedrę Ormiańską, Kościół Św. Jura, Cmentarz Orląt, odwiedziliśmy groby wielkich Polaków na Cmentarzu Łyczakowskim, Kaplicę Boimów, Kopiec Unii Lubelskiej. Z Wysokiego Zamku podziwialiśmy rozległą panoramę Lwowa.
 

W drugim dniu pojechaliśmy do Krzemieńca, miejsca urodzin Juliusza Słowackiego. Zanim dotarliśmy do wyznaczonego punktu, zwiedzaliśmy wspaniałe zabytki Złoczowa - pierwszej siedziby rodu Sobieskich oraz kościół Pijarów. Odwiedziliśmy także Podhorce - jeden z najpiękniejszych w Europie zamków zbudowanych w formie czworoboku z pięciokątnymi barkami z cegły i kamienia. Ostrza bastionów są uwieńczone wykwintnymi wieżami warownymi. Była to siedziba hetmana Koniecpolskiego. Kolejnym miejscem naszych wojaży było Olesko - zamek, gdzie urodził się król Polski Jan III Sobieski. W tym dniu zwiedziliśmy również Poczajów, miasteczko położone na grzbiecie wzgórza opodal Podkamienia, między Brodami a Krzemieńcem. Miasto słynie jako ośrodek pielgrzymkowy prawosławnych i grekokatolików. Byliśmy w sanktuarium prawosławnym. Zgodnie z ich kulturą, wszystkie dziewczyny musiały założyć długie czarne spódnice a na głowę przywdziać niebieskie chusty. Panowie także musieli włożyć długie spodnie.
 

Trzeci dzień naszej podróży był poświęcony w większości zwiedzaniu miejsc związanych z poetą, Juliuszem Słowackim. Śladami poety oprowadzał nas miłośnik Krzemieńca, pan Grzegorz Grocholski. Zwiedziliśmy muzeum Juliusza Słowackiego, w którym przewodniczka z ogromnym przejęciem przekazała nam wiedzę literacką o życiu i twórczości Juliusza Słowackiego. Z przewodnikiem pojechaliśmy na Górę Bony Sforza, skąd mogliśmy obserwować panoramę Krzemieńca, miasta rozłożonego na skraju Wyżyny Podolskiej. Byliśmy również pod gmachem słynnego Liceum Krzemienieckiego, które nazwano "Atenami Wołyńskimi". Założone zostało przez Tadeusza Czackiego przy poparciu Hugona Kołłątaja. Wśród profesorów i wychowanków byli między innymi Joachim Lelewel, Alojzy Feliński, Józef Korzeniowski i Antoni Malczewski oraz Euzebiusz Słowacki. Odwiedziliśmy także cmentarz krzemieniecki, na którym znajduje się grób matki Juliusza Słowackiego. Z Krzemieńca udaliśmy się do Wiśniowca - siedziby rodu Wiśniowieckich. W tym dniu zwiedzaliśmy także Zbaraż - zamek obroniony w 1649 roku przez ks. Jeremiego Wiśniowieckiego przed wojskami tatarsko - kozackimi. Wieczorem po obiadokolacji odbyło się ognisko z pieczeniem kiełbasek.
 

Czwarty dzień naszej podróży "w czasie i przestrzeni" był szczególnym przeżyciem, gdyż zwiedzaliśmy najpotężniejsze twierdze. Ogromne wrażenie zrobiła na nas twierdza w Chocimiu, jedna z najstarszych i najważniejszych warowni Przydniestrza. Byliśmy zauroczeni potęgą twierdzy, która położona jest na skalnym cyplu rzeki Dniestr. Jej sława utrwalona jest w literaturze polskiej, a szczególnie w Trylogii Henryka Sienkiewicza czy też poemacie pt. "Wojna chocimska" Wacława Potockiego. Równie potężną twierdzę leżącą nad rzeką Smotrycz podziwialiśmy w Kamieńcu Podolskim. W polskiej literaturze obecność Kamieńca Podolskigo zawdzięczamy Henrykowi Sienkiewiczowi, który umieścił go w "Panu Wołodyjowskim". Ta potężna twierdza Rzeczypospolitej broniła południowych rubieży Polski przed najazdami Tatarów i Turków.
 

W tym dniu zwiedziliśmy ruiny zamku w Żwańcu, położone na cyplu, który opada stromym skalnym zboczem ku rzeczce Żwańczyk. Odwiedziliśmy również Okopy Świętej Trójcy, która była warownią polską w widłach Dniestru i Słucza, pełniła funkcję strażnicy południowych kresów Rzeczypospolitej do 1773 r. W tym miejscu Zygmunt Krasiński umieścił akcję wydarzeń w "Nie - Boskiej komedii".

W ostatnim dniu naszej podróży, już w drodze powrotnej, zwiedziliśmy ruiny zamku z fortyfikacjami w Trembowli, który broniony był przez Annę Dorotę Frezen - Chrzanowską przed Turkami w 1675 roku. Zmierzając do Polski, ponownie zatrzymaliśmy się we Lwowie, by odbyć spacer ulicami starej części tego pięknego i magicznego miasta.

Wycieczka edukacyjna na Podole i do Lwowa, organizowana w Roku Juliusza Słowackiego, miała na celu przybliżenie twórczości poety, poznanie miejsca urodzin wieszcza, a także zwiedzenie miejsc historycznych rozrzuconych na Podolu, które wpisane są w dzieje Polaków, a utrwalone zostały przez luminarzy literatury polskiej.

Pilotem i przewodnikiem wycieczki był pan Bartłomiej Marczyk, opiekunami byli poloniści Barbara Skubisz i Robert Świdnicki oraz pan Krzysztof Dominiak - przewodniczący Rady Rodziców z klasy II f., a bezpieczną i komfortową jazdę zapewnił nam pan Bolesław Wałczyk.